Basic HTML Version
278
HÜSNÜ GEÇER
Hikmet budur ki Hz. Ömer (r.a.) devlet işini, Hz. Ali (k.v.)’ye, Hz.
Osman (r.a.)’a, Hz. Zübeyir (r.a.)’e, Hz. Talha (r.a.)’ya, Hz. Sa’d (r.a.)’e
ve Hz. Abdurrahman (r.a.)’a bıraktı. Zira bunlar, uzak ufukları gören, olu-
şundan önce olayları sezen; her yararlının korunması için, her zararlının
itilmesi için tedbir hazırlayabilen ve Resul-i Ekrem (s.a.v.)’in rızalarına
kavuşan kimselerdi.
• Lider, liderlik vasfını ve niteliğini yabancıda görünce yakınını bir
yana bırakıp yetenekli yabancıya gitmelidir. İbn-i Ömer (r.a.) çok âlimdi,
büyük fıkıhçı idi, Hz. Ömer (r.a.) gibi bir dirayetlinin terbiyesinde büyü-
müştü ve diğerleri gibi sohbet bereketine kavuşmuştu. Ama Hz. Ömer
(r.a.)’in görüşünde, diğer altısı devletin idareciliğinde daha maharetli ve
yetenekli idiler. Bundan ötürü “Abdullah danışma meclisinde bulunsun
ama hilafette işi yoktur” buyurdu.
• Lider, kesin tayin değil ama tercihini yapabilir. Bundan ötürü Hz.
Ömer (r.a.) “İş, Sa’d’ın eline giderse pekâlâ, gitmez ise halife olan,
Sa’d’ın görüşünü alsın” buyurdu. Yani yeni halife Sa’d’e danışsın ve dü-
şüncelerinin doğrultusunda idareciliğini sürdürsün. Çünkü Sa’d devlet
idareciliğinde, anlayış ve dirayetinde had safhada idi.
• Lider, halefine gerekli tavsiyelerde bulunmalıdır. Şefkat ve mer-
hamet yapma yollarını kendisine göstermelidir. Dindar ve soydaş olma-
yan vatandaşlara da pek güzel muamele yapılmasını tavsiye etmelidir.
Zira merhamet ve adalet yaz sıcağında bol gölgeli ağaç gibidir. Yaz
sıcağında insan, hayvan ve her canlı böyle bir gölgeye çekilerek ya-
naşırlar. Öyle ise liderler! Adalet ve merhametten ayrılmayın ki insanlar
etrafınızı sarsınlar, sizi sevip size yanaşsınlar, emirlerinize amade olsun-
lar.
• Sonunda halifelik işi Hz. Ali (k.v.), Hz. Osman (r.a.) ve Hz. Sa’d
(r.a.)’e bırakıldı. Sa’d (r.a.) de hilafetten vazgeçti. Hz. Sa’d (r.a.) hakem
olmak şartı ile halifelik işi Hz. Ali (k.v.) ile Hz. Osman (r.a.) arasında
kalır. İkisi de Hz. Sa’d (r.a.)’in hükmüne razı oldular. Hz. Sa’d (r.a.) kimi
tayin ederse, diğeri tayin olunana biat eder. Elini tutar, halife kabul eder
ve emrine amade olur.