71
dan ayrılamaz. Oku, oku yine oku! Çünkü okumak ilmin yegâne etkenidir.
İlim ise aydınlığın yegâne faktörüdür. Aydınlık ise huzurlu hayatın ve tatlı
yaşamın yegâne âmilidir.
48. Peygamberlikten sonra ilim mertebesi tüm insani mertebelerin en
yücesidir. Çünkü ilim ışıktır. Onunla hakikatler bilinip birbirinden ayrılır.
 ya, görünen âlemde ışıktan daha üstün ne nimet olabilir ki görülmeyen
âlemde ilimden daha üstün bir değer olsun?
49. İnsanın yaşamı, yükselişi; ilim ve takva ile ölçülür. İlim ve takva ne
derecede olursa huzurlu yaşam, ilerleme ve yükseliş o derecededir. İmam-ı
Şafii (r.a.) şöyle buyurur:
“Allah’a kasem ederim, insan hayatı ilim ve takva iledir. Bu ikisi olma-
yınca insan zatına itibar edilmez.”
Kuşun iki kanadı olmayınca uçabilir
mi? Bir kanadı olmayınca çırpınsa dahi yerden ayrılır mı? Bir insan da ilim
ve takva kanatları olmayınca mana ve melekût âleminde yükselebilir mi?
Hatta insan camiasında insanlığa yakışır seviyelere ulaşabilir mi?
50. Mütalaa, okumak ve amel olmaksızın kitapların toplanması, yere
gömülmüş bir kapta altınların toplanması gibidir. İmam Ali (r.a.) buyurur:
“Dolabın kapsadığı kitapların içindeki ilim, ilim sayılmaz. Ancak ilim,
kalbin kapsadığı ilimdir.”
51. Sormaktan sonra ilmin gizlenmesi usanmak ve zulümdür. Belki gü-
nahtır ve cimriliktir veyahut azabı gerektiren çirkin bir haslettir. Peygam-
ber Efendimiz (s.a.v.) buyurur:
“Yüce Allah, yanındaki olan ilmi gizleyen kimseyi ateşten yular ile
yullandırır.”
16
Bu azap, sorulduktan sonra ilmi saklayan kimse içindir. Zira
ketm
keli-
mesi bunu ifade eder.
TARİKAT
52. Kavmin tarikatı ilim amel ve ihlâstan ibarettir. İlim, ehl-i sünnet
ve’l-cemâatin inancıdır; amel şeriatın uygulamasıdır; ihlâs iyilerle sohbet
etmektir. Çünkü iyilerle sohbet etmek insana ihlâsı kazandıran yegâne et-
16. Ebu Davut, İlim 9 ; Tirmizî, İlim 3 ; İbn Mâce, Mukaddime 23 ; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned
2/263
MEVAHİB