70
rimizi yalanlayan kavmin durumu budur. Bu kıssayı anlat! Olur ki
düşünürler.
13
Yani, ilmini dünya çıkarına vasıta kılan bilgin zikredilen köpek gibi çir-
kin görüntülüdür. Sözleriyle ve nefesleriyle sağa sola mikroplar saçar. Hiç-
bir halde öyle kimseden yarar umulmaz. Belki o ferde ve topluma en büyük
zarar kaynağıdır. Zararından kurtulmak için ondan uzaklaşmak gereklidir.
43. İnsan ne kadar bilgin olursa olsun kesinkes bilmedikleri bildiklerin-
den fazladır. Yüce Allah buyurur:
85
ً
لي �
ل َ
ق ل ِ
ا ِ
م ْ
ل ِ
ع ْ
لا َ
ن ِ
م ْ
مُ
تي �
تو ُ
ا �
ا َ
م َ
و
“Size ilimden ancak pek az verilmiştir.”
14
Çünkü insanoğlu tam olarak
göğü ve yıldızları bilemez. İdraki oralarda cereyan eden olaylardan kısadır.
Hatta bedeninde münderiç olan ruh ve akıl gibi varlıkları tam olarak idrak
edemez. O halde alimlerin akıllısı bilmediklerinin dikenliğine girmeyen-
dir.
44. Bütün servetler kullanmakla, sarf etmekle azalmaya veyahut eksil-
meye yüz tutar. Amma ilim hariç. Ondan ne kadar verilirse ve o ne kadar
kullanılırsa artar ve değer kazanır.
45. Yüz çirkinliği, elbisenin eski olması, cahil olan kimsenin değerini
düşürebilir. Ama alim böyle değildir. Zira o üzerinde bulunan çirkin ahlak
ile değerden düşer. Amma dış görüntü kıymetinden hiçbir şeyi düşüremez.
46. Olgunluk derecelerinde alimin yükselişi, ister az olsun ister çok ol-
sun, insanların ilminden yararlanmasıyla ölçülür. Peygamberimiz (s.a.v.)
buyurur:
“Bilen, amel eden ve öğreten yer ve göklerin melekûtunda ‘büyük’
diye çağırılır.”
15
47. Akıl kılıç ise, ilim güçtür. Akıl göz ise, ilim ışıktır. Akıl gök ise,
ilim yıldızları ve gezegenleridir. Akıl toprak ise, ilim bitkisi ve bereketi-
dir. İlimsiz fert ve cemaat güçsüz kılıca, ışıksız göze, yıldız ve gezegensiz
göğe, hayrı ve bitkisi olmayan çıplak toprağa benzer. Evet, ilimden çıplak
âlem karanlıktır. Karanlık âlemde hayır şerden, hak batıldan, yarar zarar-
13 Araf suresi, ayet 175-176
14 İsra suresi, ayet 85
15 Tirmizi, İlim: 19
KÜLLİYAT-I SUĞRA