Basic HTML Version
24
olsun- Yüce Allah’a kullanılabilir. Mesela Azim manasındaki “Büyük” ke-
limesini, Alim manasındaki “Bilen” kelimesini Yüce Allah’a kullanabiliriz.
Çünkü bütün diller Yüce Allah’ın yaratmasıyla olmuştur. Peygamberler
tarafından insanlara bildirilmiştir. Her kavim kendi diliyle Yüce Allah’a
yakışır isim ve sıfatları tabir etmiştir. [Allah (c.c.) Hz. Adem’e eşyanın
isimlerini (bir manada tüm dilleri) öğretmiştir.]
Selefin görüşüne göre benzemeyi içeren bir nas (ayet ve hadis) tefviz
(gerçek manasını, Yüce Allah’ın bilgisine bırakmak) edilir ve Yüce Allah
o nassın zahirinden tenzih edilir. Böyle bir nas halefin görüşüne göre ma-
kama uygun te’vil edilir.
Selef
: Hicretin 5. asrının sonuna kadar yaşayan âlimlere denilir.
Halef
: Hicri 6. asrın başlangıcından itibaren bugüne dek yaşayan
âlimlere denilir. (Mevlânâ Celaleddin-i Rumi, İmam-ı Nevevi haleflerden-
dirler).
Halef; şüpheleri ortadan kaldırmak için, düşünceleri arındırmak, itiraz-
cıların itirazlarına cevap vermek, Müslümanların gönüllerini daha ziyade
iman üzerine mutmain kılmak için te’vile gitmişler. Mesela;
5
ى ٰ
وَ
ت ْ
سا ِ
ش ْ
ر َ
ع ْ
لا ى َ
ل َ
ع ُ
ن ٰ
م ْ
ح َّ
رل َ
ا
“Rahman, arşın üzerine dosdoğru durdu.”
12
Ayetini halef şöyle te’vil etti:
“Gerçekten Yüce Allah, arşa egemendir.
Orada iradesini gerçekleştirir haldedir.”
“Her hayır ancak Senin elindedir.”
13
26
ُ
ر ْ
ي َ
خ ْ
لا َ
ك ِ
د َ
ي ِ
ب
Ayetini halef şöyle te’vil eder;
“Her hayır ancak Yüce Allah’ın kudret
ve iradesiyle meydana gelir.”
“Ruhundan onda üfürdü.”
14
9
�
ه ِ
حو ُ
ر ْ
ن ِ
م ِ
هي �
ف َ
خ َ
ف َ
ن َ
و
Ayetini halef şöyle te’vil etti;
“Öyle bir ruhu o’na bıraktı ki yaratılması
ve bilinmesi ancak Yüce Allah’a mahsustur.”
12 Tâhâ suresi, ayet 5
13 Âl-i İmran suresi, ayet 26
14 Secde suresi, ayet 9
KÜLLİYAT-I SUĞRA