279
hale gelir. Sır budur ki:
“Namaz kaza edilir. Ama sohbet kaza edilmez’’
denilmiştir.
34- Diyorlardı ki: İlimle birlikte amele sarılın. Zira Peygamber (s.a.v.)
buyurur:
.» ْ
م َ
ل ْ
ع َ
ي ْ
م َ
ل ا َ
م َ
م ْ
ل ِ
ع ى َ
لا َ
عَ
ت ُ
ه َّ
للا ُ
ه َ
ث َ
ر ْ
و َ
أ َ
م ِ
ل َ
ع ا َ
م ِ
ب َ
ل ِ
م َ
ع ْ
ن َ
م«
“Yüce Allah bilgisi ile amel edene bilmediğini öğretir.”
5
Çünkü, amel ilmin meyvesidir. Amelsiz ilim amaçsız bir araçdır. Mey-
vasız bir ağaçtır. Takvasız ilimde hayır olmadığı gibi, ilimsiz takvada da
hayır yoktur.
35- Diyorlardı ki: Bir alim şeytanı bir kum tümseği üzerine sırt üstü
yatarak görür. Vazifesi olan insanların aldatması ile hiç de uğraşmıyor. So-
rarak diyor: Nasıl görevinle uğraşmıyorsun? İnsanları saptırmıyorsun?
Mel‘un der: Ben işi halifelerime bırakmışam? Onlarla yetinmişem.
Alim der: Halifelerin kimlerdir? Der: Halifelerim ilmi ile âmil olmayan
alimlerdir. Allah bizi korusun! .
35- Derlerdi ki; ilim iki kısımdır. “Lisanî ilimdir.’’ O insanların irşadı
için ayrılmaz burhandır. Gerekli delildir. “Kalbî ilimdir.’’ O yararlı ilimdir,
hayatî ışıktır.
Resul-i Ekrem (s.a.v.) dua ederken derdi:
.» ُ
ع َ
فْ
ن َ
ي ل ٍ
م ْ
ل ِ
ع ْ
ن ِ
م َ
ك ِ
ب ُ
ذو ُ
ع َ
أ يّ
ن ِ
إ َّ
م ُ
ه ّٰ
لل َ
ا«
“Allahım! Yararsız ilimden sana sığınıyorum.’’
6
36- Derlerdi ki: Babam (Şeyh Ahmed el-Haznevi k.s.) ilimden ayrılma-
mak için bana ve ağabeyim Şeyh Alaaddin’e hiç hizmet emri vermezdi.
Bazen kendilerinden bazı hizmetleri istediğimizle beraber tahsilimize
zarar gelmemesi için izin vermezdi ve buyururdu: Bu hizmet de pek aladır,
ama korkarım ki ilim tahsilinde sizde gevşekliği oluştursun.
Suriye’nin meşhur edebiyatçısı “Enver Asker’’ Şeyh (k.s.) hakkında
şöyle der: Şeyhin (k.s.) bütün kudsi kelimelerini hakimane ibarelerini ve
ibret verici davranışlarını dile getirmek ve kaleme almak kabil-i imkan de-
5 Keşfu'l-Hafâ, II/265, hadis no 2452
6 Müsned, hadis no: 13709
ŞEYH M. İZZEDDİN El-HAZNEVİ’NİN (K.S.) SÖZLERİ